Ağzımızı vücuda açılan bir kapı gibi düşünürsek, çevredeki tüm zararlı etmenleri karşılayacak ilk yer ağızdır. Birçok hastalığı yediğimiz, içtiğimiz, soluduğumuz şeyler sebebiyle vücudumuza alırız.
Sigara içerek, sigara içerisinde bulunan zehirlerin zorlanmadan vücuda girişini sağlamış oluruz. Bununla beraber ilk durağı olan ağız içi dokulara ve dişlere ciddi ölçüde zarar veren sigara, uzun vadede kalıcı hasarlara sebep olmaktadır. Başlangıçta dişte oluşan yüzeysel hasarlar için diş temizleme ve beyazlatma işlemleri uygulanabilir, ama ileriye dönük sigaranın kullanılmaması ağız ve diş sağlığı için kesin çözümdür. Sigaranın diş ve ağız sağlığında, kansere kadar gidebilecek etkilerini Diş hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu sizler için anlattı.
Ağız İçi pH Değerinin Değişmesi
Zararlı madde çeşitliliğinin, sigara içerisinde 4 binden fazla olduğu bilinmektedir. Bu zararlı maddeler duman halinde ağız içerisine alındığında, ağızda Ph değişikliğine sebep olmaktadırlar. Sonuç olarak da tükürük sıvısının ağız içini koruyabilirliği düşer ve de bakteri plaklarının oluşumu artar.
Bakteri plakları ve ağız içi pH değişikliği, diş ve diş etlerinde meydana gelen problemlerin en temelinde yer alan sorunlardır. Bakteri plaklarının oluşması sonucunda, tükürük sıvısı ile plaklar birleşerek tartar denilen problemin kökenini oluşturur. Tartar zamanla ilerleyerek diş etlerinin gerilemesini ve diş fırçalarken veya hiçbir aktivite göstermeden diş etlerinin kanamasına yol açmaktadır. İlerleyen dönemde diş eti iltihaplanmaları görülecek ve bu durum dişlerin sallanarak dökülmesi ile sonuçlanacaktır.
Ph değerinin değişmesinin diğer bir etkisi de, diş çürümelerinin kolaylaşmasıdır. Bakteriler dişlerin üzerinde kalan artıklarla beslenerek, diş yüzeyine artık olarak asit bırakmaktadır. Bu durumun sonucunda da diş minesi bir süre sonra asit oranına dayanamayarak erimekte ve de bakteriler dişin içerisine girmektedirler. Dişin içine giren bakteriler, iç kısımda çok daha kolay üreyerek dişin köküne ulaşmakta ve dayanılması zor ağrılara yol açmaktadırlar. Bir süre sonra diş ölmekte, ağrı kesilmektedir. Böylece bakteriler kemiklere kadar ilerlemekte, kemik erimesi ve kaybına sebep olabilmektedirler. Ayrıca kan yoluyla diğer dokulara taşınarak, taşındıkları yerlerde enfeksiyon oluşturabilmektedirler.
Ağız Kokusu
Sigara içenlerin yanında bulunanların en büyük şikayeti de halitozis denilen kötü ağız kokusudur. Özellikle aç karınla içilen sigara, karşı taraf için dayanılmaz bir koku oluşturmaktadır. Sigara içen kişilerde ağız içi kimya bozulur, diş bakteri plağı gelişimi artar ve zamanla dişeti problemleri, tat duyusunda azalma ve sonuçta bağışıklığın düşmesi ile ağızda iltihap odakları oluşur. Nikotin bütün tütün ürünleri içinde en yaygın bilinenidir. Etkilerinden birinin de tükürük miktarını azaltması olduğu bilinmektedir. Tükürük miktarının azalması ağız kuruluğu, bakteri plak oluşumu ve buna bağlı ağız kokusunu tetikler.
Ağız Kanseri
Tütün türevlerinin ilerleyen dönem en büyük zararlarından birisi de ağız kanseridir.
Ağız kanserinin belirtileri şu şekilde listelenebilir;
Sigaranın sebep olduğu ağız içi doku kayıplarının sonucu olarak meydana gelen geçmeyen ağrılar.
Ağızdan ya da boğazdan gelen ve tekrar eden kanamalar.
Ağız içerisinde veya boyunda tespit edilen ağrı vermeyen şişlikler, yumrular.
Ağız içerisinde görülen yer yer kırmızı veya beyaz alanlar.
Çiğnemede ve yutkunmada zorlanma.
Ağız açmada zorlanma.
Ağız kanseri erken dönemde ağrı belirtisi vermediğinden, düzenli diş hekimine gitmeyen hastaların kanser teşhisi ancak ilerleyen dönemde ağızda hissedilen ağrılar ve normal işlevlerini yerine getiremeyen dokular sebebiyle hekime gidilmesi sonucunda konulabilmektedir.
Ağız kanserinin tedavisi, erken teşhis edildiğine çok kolaydır. Erken teşhis edilemeyen ağız kanseri zamanla yayılarak fonksiyon kayıplarına yol açmaktadır. Ağız kanseri ilerleyen dönemde durmak bilmeyen dayanılmaz ağrılara sebep olmasının yanı sıra tedavi ile düzeltilmesi mümkün olmayan ağız ve yüz deformasyonlarına; hatta ölüme varan sonuçlara sebep olabilmektedir. Diğer bölgelere kanserin yayılabilme ihtimali açısından ağız kanseri baş sıradadır. Bu sebeple ağız kanserinin en önemli tetikçisi olan sigaradan mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.