Partnerinizin zor durumlara göğüs gerip sizinle kalacağını ya da yeni başlayan bu flörtün ciddi bir ilişkiye gidip gitmeyeceğini nasıl bilebilirsiniz?
Yeni bir ilişkiye başladınız ve yeni sevgilinize gönlünüzü kaptırdığınızı hissediyorsunuz. Aynı şekilde, o da sizin gibi hissediyor görünüyor. Size çiçekler getiriyor, gün içinde birçok kez mesaj atıyor, sizi dikkatle dinliyor veya tüm boş zamanını sizinle geçirmek istiyor. Belki de umutlarını, hayallerini sizinle paylaşıyor, sizinle birlikte gülüyor. Aranızda çok güzel bir kimya var.
Ya da evlisiniz, ancak ilişkiniz zor bir dönemden geçiyor. Sık kavga ediyor ve fiziksel veya duygusal yakınlığın olmadığı paralel hayatlar yaşıyorsunuz. Sonsuza kadar birlikte olacağınızdan şüphe etmeye başladınız.
Her iki durumda da akıllara takılan soru, ilişkinin devam edip etmeyeceği. Partnerinizin zor durumlara göğüs gerip sizinle kalacağını ya da yeni başlayan bu flörtün ciddi bir ilişkiye gidip gitmeyeceğini nasıl bilebilirsiniz? Yakın zamanda yapılan bir araştırma; bu konuda, partnerinizle yaptığınız gelecek planlarının ve gelecekte ne kadar mutlu olacağınıza dair sahip olduğunuz öngörülerin belirleyici olduğunu söylüyor.
Sosyal psikoloji alanında uzman Kelley ve Thibaut’un 1978 yılında ortaya attığı ‘yatırım modeli’ romantik ilişkilere adanmış olmanın aşağıda yer verilen durumlar geçerli olduğu müddetçe devam ettiğini ifade ediyor:
•Partnerinizin sizin ihtiyaçlarınızı (yakınlık, eğlence, güven ve heyecan gibi) karşılaması ve sizi hayal kırıklığına uğratmaması;
•Partnerinizle olan ilişkinizin diğer potansiyel ilişkilerden veya vakit geçirme şekillerden daha çekici olması;
•İlişkinin bitmesinin zaman, para, ev, eğlenceli etkinlikler ya da bir ailenin veya sosyal bir grubun parçası olmak gibi değerli kaynakları kaybetmenize yol açacak olması.
Bazen aslında pek tatmin olmadığımız ilişkimizi kayıplarımızın büyük olacağını veya daha iyi alternatifler bulamayacağımızı düşündüğümüz için bitirmeyiz. Bazen de tatmin olduğumuz bir ilişkiyi daha çekici bir partnerle karşılaştığımızda bitirebiliriz.
Journal of Personality and Social Psychology isimli dergide yayımlanan, Maryland Üniversitesi’nden Prof. Dr. Edward Lemay imzalı bir makalede ise yukarıdaki yatırım modeline alternatif olarak bir ‘tahmin modeli’ne yer veriliyor. Bu modelere göre; yukarıda sıralanan üç etkenin yanı sıra bireylerin partnerleriyle gelecekte ne kadar mutlu olacaklarına dair beklentileri de ilişkinin ciddiyetine katkı sağlıyor.
Başka bir deyişle; yen bir bebeğe sahip olma, çocukların zorlu ergenlik dönemlerinden geçmesi, finansal konulardaki stres, kavga veya partnerlerden birinin tüm zamanını çalışarak geçirmesi gibi zor durumlarla karşılaşılan ilişkilerde bireyler, ilişkilerinin gelecekte onlara mutluluk getireceğini düşünüyorlarsa ayrılmak istemiyorlar. Ayrıca ilişkiden gelecekte kazanımlar elde etme ihtimalimiz varsa emek vermeye ve fedakarlıklarda bulunmaya daha istekli olduğumuz da bir gerçek. Tahminlerimiz tam tersi yönde olduğunda ise ilişkiye emek vermek ve onu sürdürmeye çalışmak konusunda pek hevesli olmayabiliyoruz.
Yeni bir ilişkide aklınıza takılan sorular
Yeni ilişkilerde ise, partnerimizin hayattan bizimle aynı şeyleri isteyip istemediğini, ileride nasıl bir ebeveyn olacağını, birlikte eğlenmeye devam edip etmeyeceğimizi merak ediyor olabiliriz.
Bu konuda yapılan araştırmalarda da, yatırım ve tahmin modellerinde belirtilen toplam 4 etkeni destekleyen sonuçlara ulaşılmakta. Bu sonuçlara göre;
•Partneriyle mutlu bir gelecek öngören bireylerin hem günlük olarak hem de bir yol sonrasında diğerlerine oranla ilişkilerine daha fazla adanmış haldeler.
•Gelecekte ilişkilerinden daha fazla tatmin edici olacağı beklentisindeki kişiler, ilişki içinde daha az yıkıcı davranıyor. Örneğin daha az eleştiri ve suçlamalarda bulunuyor.
•Bu kişiler aynı zamanda partnerlerinin olumsuz davranışları karşısında daha yapıcı eleştirilerde bulunuyor.
•İlişki içindeki bu tür olumlu davranışlarsa ilişkinin istikrarını artırıyor.
Tüm bunlara baktığımızda; ilişkimizin devam etmesi için partnerimizle hayallerimizi, gelecek umutlarımızı, ilişkiden beklentilerimizi paylaşarak geleceğe dair mutlu bir resim çizmeye çalışmamız gerektiği sonucunu çıkarabiliriz. Uplifers