İstanbul’da kar yağışı sürerken son dakika haberi bekleyen öğrenciler İstanbul Valisi Vasip Şahin’e “okullar tatil mi” diye soruyor. İl genelinde fırtına ve kar yağışının 24.00’e kadar aralıksız süreceği tahmin ediliyor. 7 Ocak cumartesi itibariyle son verileri değerlendiren Afet Yönetimi Uzmanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’na göre ilçe belediyeleri iyi çalışmazsa pazartesi okullar tatil edilebilir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi’nden (AKOM) alınan bilgiye göre, fırtına ve şiddetli yağış nedeniyle Avcılar, Büyükçekmece, Esenyurt ve Ümraniye ilçelerinin bazı mahallerine su verilemiyor. Fatih ve Küçükçekmece’de de bazı mahallerde elektrik kesintisi yaşanıyor. Boğaziçi Elektrik Dağıtım AŞ (BEDAŞ) ise 7-8 Ocak tarihlerinde yapacağı bakım onarım çalışmalarıyla planlı kesintileri iptal etti, ekip ve araç sayıları iki katına çıkarıldı.
6 Ocak cuma akşamından itibaren İstanbul’da hayatı felç eden kar yağışıyla ilgili olarak hurriyet.com.tr’nin sorularını yanıtlayan Afet Yönetimi Uzmanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, özetle şunları söyledi:
İSTANBUL’DA OKULLARDA KAR TATİLİ OLUR MU?
Kar yağışı bu geceye doğru İstanbul’da etkisini kaybedecek, yarın tekrar hafif artış var, fakat doğuya çekilmesi ve havanın açmasıyla yerdeki kar buza dönüşecek. Problem ara sokaklarda. İlçe belediyeleri üzerine düşeni yapıp kendi yollarını temizlemeli. Herkesin büyükşehir belediyesinin arkasına sığınmaması gerekiyor. Normalde tatil olmaması lazım ama herkes üzerine düşeni yapmazsa okullar tatil edilebilir, tabii karar yetkili mercilerde.
AFET BOYUTUNDA BİR KAR YAĞIŞI MI YAŞADIK?
Hayır, dünya standartlarını bırakın, Türkiye standartlarında bile çok yoğun bir kar yağmadı İstanbul’a… Bu kadar kar Erzurum’a, Kars’a yağınca hayat devam ediyor oralarda. Ama İstanbul farklı, biraz yağmur yağsa bile hayat felç olabiliyor. Nüfus yoğun, araç sayısı fazla, yollar dar… Zaten kötü olan trafik biraz yağışta tamamen duruyor. Kar yağışına da alışık değiliz.
METEOROLOJİK TAHMİNLERDE SORUN VAR MI?
Bir de yağışın ne zaman başladığı önemli bir konu. Dün akşam iş çıkışı yoğunlaşması sorunu büyüttü. Çünkü arabası olanlar o gün arabasıyla çıkmıştı. Eğer insanlar sabah evden çıkarken kar görseler arabasız çıkanların sayısı artar ve dün gece İstanbul’da durum öyle olmazdı.
Bizde meteolojik tahmin yapılmıyor. Tahmin olması için nereye, ne zaman, ne kadar yağış düşeceği önceden söylenmeli. Dünyada böyle. Mesela “yoğun kar yağışı” dünya standartlarına göre 12 saatten azsa 10 santim, 20 saatte 14 santim kar örtüsü yaratması lazım ve görüş mesafesi de 500 metrenin altına inmeli. Bizde miktar verilmiyor, bu da tahmin olmaz.
Bir de bizde her şey meteorolojik “uyarı” olarak veriliyor. Bu da yalancı çobanlık sendromuna dönüşüyor. “Sıcaklık düşecek” diye uyarı verilmemeli. Yoksa uyarılar arasındaki farklar ayırt edilemiyor. “Yoğun” ve “şiddetli” gibi sıfatları da çok ezbere kullanıyoruz. Meteorolojik okuryazarlık Türkiye’de düşük, bir vatandaş havada kar uçuşmasını bile “yoğun yağış” diye algılayabilir.
ÖNLEMLER YETERLİ Mİ?
Dünya standartlarına bakınca çok gerideyiz. Mesela bizde kar yağınca çoğu belediyeler çöp kamyonlarını çıkarmaz. Ama Avrupa’da o kamyonların önüne küreme aparatı takılıp yola çıkarılırlar. Veya yine Batı’da, kar yağınca ilk gün tek numaralı binaların kapı önlerine, ertesi gün çift numaralılara araç park etmez vatandaşlar. Böylece belediye gelip günaşırı tüm yolu süpürmüş olur, kar birikmez.
Bir de bu yıl zannederim bozulan ekonomik koşulların da etkisiyle kar lastiği takanların sayısı azaldı. Bu nedenle daha çok aracın yollarda kaydığını ve trafiği etkilediğini görüyoruz. Aldığımız önlemler bu seviyedeyken belki de en iyisi dışarı çıkmamak. Zaten atalarımız bu halimizi güzel anlatmış: “Baktım kar havası, eve gel kör olası.”