Türkiye’de vaka artış hızının düşmesi iyi yönde gidişi gösterdi. Umutları artıran ve bir dönüm noktasını işaret eden gelişmeyle birlikte ‘tam karantina’ belirleyici hale geldi. 23 Nisan tatilinin, hafta sonu sokak yasağıyla birleştirilip etkili bir izolasyon periyodu oluşturulması yönünde çağrılar geldi. Kritik adımın, salgın zincirinin kırılmasında şimdiye kadarki en etkili hamle olacağı belirtildi.
Türkiye’nin koronavirüsle 11 Mart’ta başlayan mücadelesinde kritik günler geçilirken, önceki gün can kaybı 125 artarak bin 643’e yükseldi. 40 bin 427 testten 4 bin 801 kişinin testinin pozitif çıktı. Toplam vaka sayısıysa 74 bin 193’e yükselirken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu’ndan salgının hızının kontrol altına alındığına dair açıklamalar geldi. Bu süreçte Kovid’e karşı alınan ‘sosyal mesafeyi koru’, ‘izolasyon sağla’ ve ‘kişisel hijyenine dikkat et’ çağrıları sürerken, hafta sonu sıcak havanın da etkisiyle vatandaşların sahil, park gibi alanlara akın etmesinin önüne geçmek amacıyla geçen hafta olduğu gibi bu hafta sonu da sokağa çıkma yasağı uygulanacak. Pazar gecesi 00.00’da sona erecek olan uygulamanın 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı tatili ile birleştirilerek 8 gün boyunca izolasyonun sağlanmasıyla virüsle mücadelede kritik eşiğin aşılabileceği görüşü öne çıktı.
Bir ayı aşan süreçte vaka ve vefat sayıları artarken, Sağlık Bakanı Koca’dan “Türkiye’de dördüncü haftada yayılma hızı düşüşe geçti. Şu andan itibaren virüsün yayılma hızını kontrol altına almaya başladık” açıklaması geldi. Hastalıkta pik yani zirvenin bir ya da iki hafta içerisinde görüleceğine işaret eden Koca, iyimser mesajlarına sosyal medyadan yaptığı “Vaka sayısı artış hızı, test sayısındaki artışa rağmen sabit kalma eğiliminde. Şifa bulan hasta sayısı giderek büyüme gösteriyor. Solunum desteği ve yoğun bakım ihtiyacında artış hızı düşük seyrediyor. İki gücümüz var: Tedbir, tedavi. Gücümüzü kullanalım” açıklamasıyla devam etti. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Levent Yamanel de koronavirüsün dünyada artış hızı devam ederken, Türkiye’de bu hızın kırıldığını söyledi. Yamanel “Ülkemizde artış hızında bir azalma oldu. Artış hızı da yavaşladıkça hem yoğun bakıma giren hasta sayısı hem de kaybettiğimiz hasta sayısı azalıyor. Yoğun bakım sayısının ve ölüm oranlarının az olması çok önemli ve bizim için çok olumlu. Vaka artış oranına göre yoğun bakıma giren hasta sayımız aynı oranda artmıyor. Daha az sayıda vaka yoğun bakıma girmiş oluyor ve daha az sayıda bir kaybımız oluyor. Bunun iki sebebi var; birincisi ilaçlara erken dönemde başlıyoruz ve hastaları hızlı tespit ediyoruz” dedi. Yamanel ayrıca Türkiye’nin genç nüfusa sahip olduğunu, buna bağlı olarak 25-45 yaş arası da çok hasta gördüklerini söyleyerek “Genç yaştaki bir kişinin bu hastalığa karşı direnci önemli; fakat hastalığa karşı erken dönemde ilaca başlamak çok etkili” uyarısında da bulundu. Filyasyon ekiplerinin önemli işler yaptığını ifade eden Yamanel “Bunlar pozitif olan vakaların çevresinde temas etmiş vakaları tespit ediyorlar. Bunlardan sürüntü örneği alıp test yapıyorlar ve yine pozitif çıkanlar da izole ediliyor. Salgınların en önemli önlemlerinden bir tanesi budur. Filyasyon salgıların önüne geçmek için çok önemlidir. Filyasyon ekipleri de bu hızlı yayılımı önlüyorlar. Ben bunu çok iyi başardığımızı da düşünüyorum. Ve eğer hızımızda da bir düşüş varsa bu da filyasyonun başarılı yapıldığının bir göstergesidir” ifadelerini kullandı.
Bilim Kurulu ve Sağlık Bakanı Koca’nın iyimser açıklamalarına karşın Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi Direktörü Hans Kluse’den farklı yönde bir görüş geldi. Dr. Kluse “Almanya, İspanya, İtalya ve İsviçre’den pozitif veriler geliyor” derken Türkiye, Britanya, Belarus, Ukrayna ve Rusya’da azalma olmadığı ya da vaka artışı olduğunu belirtti. Dr. Kluge “Gelecek 2 hafta Avrupa için çok kritik. Bu virüs hepimizi çok derinden etkiledi. Havaların ısınmasına aldanmayalım, gardımızı indirmememiz gerek” sözleriyle devam ederek “Normale geri dönmenin hızlı bir yolu yok. Avrupa’da vaka sayısı artıyor. Son 10 günde Avrupa’daki vaka sayısı neredeyse ikiye katlanarak 1 milyona ulaştı. Dünyadaki vakaların yüzde 50’sinin yükünü Avrupa üstleniyor. Salgın fırtınasının bulutları Avrupa bölgesinin üzerinde” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de temas ve toplumsal hareketliliği kesmek adına salgına karşı bazı kentlerde tam karantina, bölgesel izolasyon ve koruyucu izolasyon gibi adımlar uygulandı. Havaların ısınmasıyla sahil, park, market gibi noktalarda kalabalıklar oluşunca hafta sonu sokağa çıkma yasağı formülü devreye girdi. 30 büyükşehir ve madencilik faaliyetlerinden dolayı göğüs hastalıklarının yoğun şekilde yaşandığı Zonguldak’ı kapsayan yasak geçen hafta uygulandı. Açıklanma zamanlamasıyla tartışmaları da beraberinde getiren uygulamanın yarın da devrede olacağı Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından duyuruldu. Salgının yayılmasının önlenmesinde en kritik tedbir olan bu adımın, TBMM’nin 100’üncü yılındaki 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı tatili ile birleştirilip, izolasyon sürecinin 8 güne kadar çıkarılması ihtimali ortaya çıktı. Bu yönde alınacak bir kararla, salgının yayılma hızının daha da azalmasının sağlanacağı, sosyal izolasyonun daha sıkı şekilde hayata geçebileceği değerlendirmeleri yapıldı.
SOKAK YASAĞININ İSTİSNALARI DUYURULDU: FIRIN AÇIK, KARGOLAR ÇALIŞACAK
İçişleri Bakanlığı 81 İl Valiliğine sokağa çıkma yasağı ile ilgili yeni genelge gönderdi. 17 Nisan ile 19 Nisan arasında 30 büyükşehir ve Zonguldak’ı kapsayan sokağa çıkma yasağı süresince hizmet verecek yerler açıklandı: Ekmek üretiminin yapıldığı fırın veya unlu mamul ruhsatlı işyerleri ile bu işyerlerinin sadece ekmek satan bayileri. İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten işyerleri. Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri. Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD Birimleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri) PTT, su, gazete ve mutfak tüpü dağıtım şirketleri. (Gazeteler eve dağıtılacak) Sağlık hizmetlerinin kapasitesini artırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme ve firmalar. Oteller ve konaklama yerleri. Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları. (İstisna olan kişiler) Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar. Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken tedarik sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar. Ürün veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar. Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları. Karar