Türkiye’de günde 12 milyon üretime rağmen bir ayda yalnızca 8 milyon kişiye maske ulaştırılabildi. Satış yasağıyla başlayıp, çöken PTT sistemi, tıkanan eczane ve iş yerinde dağıtımla ‘yaratılan’ kriz bir aydır aşılamadı. Kod gelmeyen, parayla alamayan vatandaş çaresiz kalırken ‘Çözüm basit… Devlet işlemeyen sistemde ısrar etmesin, satışı serbest bıraksın’ talepleri arttı.
Koronavirüsün başlamasından sonra en çok tartışılan konuların başında maske geldi. Maskeler ilk önce eczane ve medikallarde satılırken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla parayla satışı durduruldu. Ardından da maskelerin PTT aracılığıyla ücretsiz şekilde evlere teslim edileceği belirtildi. Ancak PTT sitemi çöküncü başvuruların e-Devlet üzerinden yapılacağı açıklandı. e-Devlet üzerinden vatandaşlar başvuruyu bir türlü yapamayınca şikayetler artmaya başladı. Bu adım da başarısız olunca maskelerin eczanelerden telefona SMS ile gelecek ‘kod’ karşılığında dağıtılacağı söylendi. Her vatandaşa haftalık telefonuna gelen kodla 5 maske dapğıtılacaktı. Ancak kodun da gelmemesi üzerine tartışma devam sürdü. Son olarak Eczacılar Birliği, eczanalerden SGG’lı ve kamu görevlisi olanlara eczaneden maske verilmeyeceğini söyledi. Karışıklık bu gelişmeyle de son bulmadı.
Kriz bir türlü çözülemeyince Türkiye Eczacılar Bilirği Başkanı Erdoğan Çolak, maske düğümünün çözülmesi için önerilerde bulunurken ücretsiz maskeyle birlikte, “Sabit ücretle maske sağlanmalı” önerisi geldi. Zira bu önerinin yaşanan tıkanıklığı çözeceği belirtiliyor. Çolak, insanların maskeye ulaşamamasının büyük bir sorun olduğunu vurgularken, “Zorunlu nedenlerden dolayı dışarıya çıkması gerekenler ne yapacak?” diye sordu. Çolak’a göre maske üretimi üst seviyeye geldiğinde sorunun büyük bir kısmı çözülecek. Ancak Çolak’ın bu teorisi de sorunun çözümüne yetmedi. Çünkü Çolak son değerlendirmesinde Türkiye’de 12 milyon meskenin üretildiğini ancak 11 Mart’tan bu yana sadece 8 milyon kişinin ücretsiz maskeye ulaştığını sçıkledı.
TEB Başkanı Çolak, dağıtılan maskeler hakkındaki güncel bilgileri anlattı. Eczaneler tarafından pandemi sürecinde ücretsiz dağıtılan maske miktarı hakkında bilgi veren Çolak “Şu ana kadar Türkiye’de eczanelere 55 milyona yakın maske dağıtımı gerçekleşti. 40 milyon maske eczaneler tarafından vatandaşlara dağıtıldı. Eczanelerden 8 milyon kişi ücretsiz maske aldı” dedi. Meslek liselerinin, tekstil firmalarının ve iş insanlarının maske üretimine hız verdiğini aktaran Çolak “Türkiye’de 11 Mart tarihinde yurt içinde günlük 500 bin maske üretimi söz konusuydu. Sonra bu sayı 2.5 milyona, 10 gün önce 8 milyona ulaştı. Şu anda ise günlük maske üretimi 12 milyona gelmiş durumda. Önümüzdeki günlerde maskeyle olan sürecimiz daha rahatlayacak” ifadelerini yine kullandı. Çolak, Türkiye genelinde uygulanan yeni düzenlemeye göre, sosyal sigortası bulunan vatandaşların, çalıştıkları iş yerinden ücretsiz maske temin edebileceklerini ifade etti.
Eczanelerden ücretsiz maske temini konusunda ise bir vatandaşın her 10 günde bir kez 5 adet maske alabilme hakkına sahip olduğunu belirten Çolak, vatandaşa SMS gelmediği taktirde, kimlik numarası ile eczaneye başvurabileceğini, yapılan kontrol sonucunda kişi hakkında karşılık çıkıyorsa maskenin temin edilebileceğini söyledi.
Ancak ücretsiz maske için gelen kodun haftalık mı yoksa tek seferlik mi olduğu konusundaki, karşıklık da devam ediyor. Kimi vatandaşa giden mesajlarda tek kodla 14 gün için de 10 meskenin alınabileceği belirtilirken kimine şimdiye kadar sadece bir kez kod ulaştı. Ve kodda süre de belirtilmiyor. Durum böyle olunca vatandaşlar maske temini için kod beklemek zorunda kalıyor.