Singapurlu bilim insanları ülkelerin koronavirüs verilerini analiz edip salgının tahmini bitiş tarihini oluşturan bir yapay zeka geliştirdi. Türkiye için yapılan analizde salgının 8 Eylül’de biteceği belirtildi.
Dünya çapında yeni tip koronavirüsten (Kovid-19) etkilenen insanların sayısı 5.5 milyonu geçerken Singapur’da dikkat çekici bir araştırma yapıldı. Singapur Teknoloji ve Tasarım Üniversitesi’nin yaptığı araştırmada yapay zeka aracılığıyla salgının ülkelerde ne zaman biteceği belirlendi. Modellemenin iddiasına göre Türkiye’de Kovid-19’un bitmesi için 120 günden fazla bir zaman var.
Koronavirüse karşı mücadelede bilim insanları zamanla yarışırken, salgına zamanında müdahale ederek takdir toplayan ülkelerden biri olan Singapur’da çarpıcı bir araştırma yapıldı.
YAPAY ZEKA GELİŞTİRDİLER
Singapur Teknoloji ve Tasarım Üniversitesi bünyesinde çalışmalarını sürdüren Veri Destekli İnovasyon Laboratuvarı (Data-Driven Innovation Lab) yapay zeka ve modelleme geliştirerek ülkelerde koronavirüsün etkisinin ne zaman azalacağını tespit etmeye çalıştı.
Kuruluş, “Covid-19’un Tahmini Takibi” ismi verilen araştırmada günlük vakalar, ölüm ve diğer tıbbi detaylarla istatistik bilimini ve epidemiyolojik modelleri bir araya getirdi.
“REHBER OLARAK KULLANILABİLİR”
Araştırmayı yürüten ekip, Covid-19 ile ilgili birçok bilinmez olduğunu ve insan davranışının dinamik yapısının da salgının yayılmasıyla ilgili değişken yaratabileceğini açıklayarak, “Bu veriler yüzde 100 net ve kesin değil, sadece mevcut şartlar altında bir öngörü. Bu veriler sadece gerçek geleceği şekillendirmek için harekete geçmek için bir rehber olarak kullanılabilir” yorumunu yaptı.
Araştırmayı yürüten bilim ekibi, farklı modeller ve verilerden faydalandıklarını açıklarken, “Her bulaşıcı hastalığın bir yaşam döngüsü var. Salgının patlaması, hızla yayılması, yavaşlama hızı ve sona ermesi şeklinde. Fakat salgında bu yaşam döngüleri ülkelere ya da bölgere göre değişiklik gösterebiliyor. Farklı ülkeler aynı anda farklı fazlarda olabiliyor. Örneğin 21 Nisan’da Singapur Başbakanı Hsien-Loong Lee, sokağa çıkma yasaklarını uzatırken İtalya Başbakanı Giuseppe Conte de 4 Mayıs’ta işletmelerin tekrar açılması için plan yaptıklarını açıkladı” ifadesini kullandı.
KISA SÜREDE YAYINDAN KALDIRILDI
Singapur merkezli bilim ekibi hazırladıkları bir grafikle ülkelerde Kovid-19’un ne zaman sona ereceğini modelledi. Kısa bir süre sonra yayından kaldırılan bu verilerin resmi ya da kesin bir gerçeklik sunmadığını aktaran bilim insanları kısa bir süre sonra bu verileri “iç kullanım” için kamuoyuna kapattı.
Fakat yayınlanan veriler ve öngörüler gündem oldu. Koronavirüsle mücadele eden her ülke için hazırlanan özel grafiklerde, ülkelerin verilerinden alınan detaylarla bir takvim ve plan yapıldı.
TÜRKİYE’DE BİTİŞ TARİHİ 8 EYLÜL
Singapurlu bilim insanları Türkiye ile ilgili olan öngörülerin 6 Mayıs 2020 tarihine kadarki verilerden alındığını açıkladı. Uzmanlar modellemeye göre Türkiye’de Kovid-19’un bitmesi için yaklaşık 120 günlük bir süreye ihtiyaç duyulduğunu iddia etti.
Hazırlanan grafikte Türkiye’de koronavirüs salgınının biteceği tarih olarak 8 Eylül 2020 gösterildi.
Grafikte gün sayısındaki değişkenlik ve olası hatalara da dikkat çekildi. Uzmanlar Türkiye’deki gün bazındaki değişikliği 5 gün olarak kayıtlara geçti.